Βυζαντινή Μουσική
ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΠΡΟ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Ἡ ἀσματικὴ βυζαντινὴ Ἀκολουθία Τριθέκτη καὶ τὸ Κοντάκιον τῶν Χριστουγέννων, στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίου Νικολάου τοῦ ἐκ Μετσόβου.
Τὴν Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2014 καὶ ὥρα 19:30, στὸν ἱερὸ ναὸ Ἁγίου Νικολάου τοῦ ἐκ Μετσόβου Τρικάλων (ὁδὸς Καλαμπάκας), θὰ τελεσθῆ ἡ ἀσματικὴ ἀκολουθία «Τριθέκτη» καὶ θὰ ἀποδοθῆ τὸ Κοντάκιον τῶν Χριστουγέννων «Ἡ Παρθένος σήμερον τὸν ὑπερούσιον τίκτει» τοῦ Ἁγίου Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, σὲ ἐννέα ἀπὸ τοὺς εἰκοσιτέσσερεις οἴκους, κατὰ τὸν τύπο τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου.
Τὴν ξεχωριστὴ αὐτὴ λατρευτικὴ σύναξη ὀργανώνουν τὸ ἐκκλησιαστικὸ συμβούλιο τοῦ ὡς ἄνω ἱεροῦ ναοῦ καὶ ὁ χορὸς ψαλτῶν “Τρίκκης Μελωδοί”, γιὰ ὅλους τους φιλακόλουθους, ὡς μία εὐκαιρία περισυλλογῆς καὶ προσευχῆς καὶ καλῆς ἑτοιμασίας γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῶν γενεθλίων τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
Ἡ Τριθέκτη εἶναι ἀκολουθία τοῦ βυζαντινοῦ κοσμικοῦ τυπικοῦ. Τὸ κοσμικὸ ἢ ἐνοριακὸ τυπικὸ ἀναπτύχθηκε καὶ διαμορφώθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ τὸν δ΄ αἰ. καὶ μέχρι τὶς ἀρχὲς τοῦ ιε΄ αἰ. καὶ κανοναρχοῦσε μέσα ἀπὸ τὶς διατάξεις του τὴν εὔτακτη τέλεση τῶν ἀκολουθιῶν του στοὺς ἐνοριακοὺς ναοὺς τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας. Τὸ κοσμικὸ τυπικὸ εἶχε τέσσερεις ἀκολουθίες∙ τὸν ἀσματικὸ Ἑσπερινό, τὸν ἀσματικὸ Ὄρθρο, τὴν Παννυχίδα καὶ τὴν Τριθέκτη. Τὰ διαγράμματα τῶν ἀκολουθιῶν του περιλαμβάνουν μόνον ψαλμούς, κατανεμημένους σὲ ὁμάδες ἢ ἑνότητες ἀντιφώνων, καὶ φυσικὰ συναπτὲς δεήσεις καὶ εὐχές.
Ἡ ἀκολουθία τῆς Τριθέκτης, ὀνομασία ποῦ προῆλθε ἀπὸ τὴν ὥρα κατὰ τὴν ὁποία ἐψάλλετο, εἶναι ἀπὸ τὶς ὡραιότερες. Ἀρχικά, ἐτελεῖτο στοὺς ἱεροὺς ναούς, εἰς τύπον τῆς ἱερᾶς Λειτουργίας κατὰ τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ, καθὼς καὶ τὶς ἡμέρες ποῦ ἀπαγορευόταν ἡ τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας.
Ἡ τέλεσή της στὸν ἱερὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ ἐκ Μετσόβου Τρικάλων θὰ μᾶς γυρίσει αἰῶνες πίσω, γιὰ νὰ γευθοῦμε καὶ ἐμεῖς τὴν βυζαντινὴ μεγαλοπρέπεια καὶ λάμψη καὶ νὰ ξαναζωντανέψει στιγμὲς τοῦ ἐνοριακοῦ λειτουργικοῦ μεγαλείου.
Ἐπιπλέον, μετὰ τὴν ἐορτολογικὴ προσαρμογὴ καὶ ψαλτικὴ ἀποκατάσταση τῆς ἀκολουθίας ἀπὸ τὸν ὁμότιμο καθηγητὴ Βυζαντινῆς Μουσικολογίας τοῦ Τμ. Μουσικῶν Σπουδῶν τοῦ Παν/μίου Ἀθηνῶν, κ. Γρηγόριο Στάθη, ἡ Τριθέκτη ἐμπλουτίζεται μὲ τὴν ἀπόδοση ἀπὸ τὸν Χορὸ Ψαλτῶν τῶν προεορτίων καταβασιῶν τοῦ ι’-ια’ αἰῶνος, «Χριστὸς ἐν πόλει Βηθλεὲμ βρεφουργεῖται» καὶ τοῦ Κοντακίου τῆς ἑορτῆς, «Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν ὑπερούσιον τίκτει», ποίημα τοῦ Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, ποῦ ἀπαγγέλεται ὑπὸ τοῦ ἱερέως σὲ 9 ἀπὸ τοὺς 24 Οἴκους, ἐνῶ ὁ Χορὸς ὑποψάλλει τὸ ἐφύμνιον «Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός», κατὰ τὸν τύπο τελέσεως τῶν ἀκολουθιῶν τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Θεοτόκου καὶ τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου.
Ἡ Τριθέκτη θὰ τελεσθῆ καὶ στὸν Βόλο (Παρασκευὴ 19/12στὸν μητροπολιτικὸ ναό, ὥρα 6μμ.
Μὲ τιμή,
Χορὸς Ψαλτῶν
Τρίκκης Μελωδοί
Την ωραιότητα της Παρθενίας Σου
Την ωραιότητα της παρθενίας Σου,
και το υπέρλαμπρο το της αγνείας Σου,
ο Γαβριήλ καταπλαγείς εβόα Σοι,
Θεοτόκε: «Ποιόν Σοι εγκώμιον προσαγάγω επάξιον;
Τι δε ονομάσω Σε; Απορώ και εξίσταμαι διό,
ως προσετάγην, βοώ Σοι:
Χαίρε, η Κεχαριτωμένη».
Ψάλλει ο Πέτρος Γαϊτάνος
Επιμέλεια βίντεο Κυριάκος Διαμαντόπουλος
Απολυτίκιον Συνάξεως Παμμεγίστων Ταξιαρχών
Μνήμη Οσίου Δαβίδ του Γέροντος
Ψαλμός 33 Ευλογήσω Τον Κύριον
ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ !!!
Εσπερινός,Μοναχοί της Σιμωνόπετρας
Τον Κύριον υμνείτε