Θεολογική Προσέγγιση
Aρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη
Από τους πρώτους χρόνους της Χριστιανωσύνης, υπήρχε συνήθεια να θάβονται οι Χριστιανοί καί μέσα στούς ναούς, σε ειδικούς χώρους, ή καί κάτω από το ΄Αγιο Βήμα. Γι’ αυτό ο άγιος Έφραίμ ο Σύρος, ορίζει στην διαθήκη του να μην ταφεί στό ναό ή κάτω από το θυσιαστήριο του ναού. Αυτό γινόταν καί στην πατρίδα μας, ιδίως στα νησιά, μέχρι τελευταία, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς, ως μαρτυρεί ό άγιος Νικόδημος ό Αγιορείτης («Πηδάλιο» έκδ. Αστέρος σελ. 293, ύποσημ.). Σήμερα όμως ό χώρος ενταφιασμού των νεκρών, είναι αποκλειστικά ό ειδικός χώρος του νεκροταφείου.
Μπαίνοντας, λοιπόν, το σώμα στην γη, στον τάφο αρχίζει νά λυώνει. Φθείρεται, γίνεται ένα με την γη, κατά το «
γη εΐ καί εις γήν άπελεύσει». Λέγεται, πώς πρώτα φθείρεται το μάτι, επειδή απ’ αυτό το μάτι, την όραση του καρπού, ήρθε ή αμαρτία στον κόσμο. Καί επειδή το σώμα φθείρεται, μυρίζει αναπόφευκτα. Έχει όμως σημασία το πού ακριβώς θά ταφεί ο νεκρός. Ό Τωβίτ λέει στο παιδί του: «
Παιδίον, εάν αποθάνω θάψον με, καί με ύπερίδης τήν μητέρα σου… όταν άποθάνη θάψον αυτήν παρ’ έμοί εν ένί τάφω» (Τωβίτ, δ’3-5). Ηταν τιμωρία γιά τόν Προφήτη Αχιά τό νά μήν ταφεί στήν γη των πατέρων του (Γ’ Βασιλειών, ιγ’, στίχ. 22). Ό Μωυσής φεύγοντας από την Αίγυπτο πήρε μαζί του τα οστά του Ιακώβ, εκπληρώνοντας την έπιθυμία του Πάγκαλου Ιωσήφ. (Γένεσ. 50,25). Έπιθυμία τού Ιακώβ ήταν να ταφεί στην γη Χαναάν, ενώ πέθανε στην Αίγυπτο. «
Ό πατήρ μου ώρκισέ με λέγων: Έν τώ μνημείω ό ώρυξα έμαυτώ έν γή Χαναάν, εκεί με θάψεις» (Γένεσ. ν’ 5). Ό άγιος Ανδρόνικος επιθυμούσε να πεθάνει εκεί πού τάφηκε ή σύζυγος του, αγία Αθανασία. Εκεί πέθανε και ετάφη, καίτοι ο Γέροντας του Δανιήλ, του πρότεινε να τον ακολουθήσει! Ό πρώτος Αρχιεπίσκοπος της Σερβίας, άγιος Σάββας (+1235), μετέφερε τα οστά του πατέρα του αγίου Συμεών από το Άγιο Όρος στην Σερβία, στο μοναστήρι της Στουντένιτσας. Ό άγιος Χρυσόστομος, θαμμένος ως έξόριστος στα Κόμανα της Μ. Ασίας ,αρνιόταν επιμόνως καί κατά τρόπο θαυματουργικό, να μεταφερθούν τα Άγια Λείψανα του, στην Κων/πολη. Ό στρατηγός του Μ. Κων/νου,Λεόντιος, αρρώστησε βαρεία. Καί έγινε καλά από τον άγιο Δημήτριο άφού προσκύνησε τον τάφο του. Γυρίζοντας για την πατρίδα του, ζήτησε Λείψανα του Αγίου για να φτιάξει εκεί εκκλησία στη μνήμη του. Του παρουσιάζεται όμως, ό Άγιος καί του λέει: «
Να μη με διαχώρισης, αλλά να με άφήσης άκέραιον είς τήν πατρίδα μου» («
Μέγας Συναξαριστής«, Όκτώβριος, σελ. 602). Ό νεοφανής άγιος ‘Αρσένιος ό Καππαδόκης, είπε σε κάποιο δούλο του Θεού: «
Εσύ θα κατεβής εδώ, εγώ θα κατεβώ στην Θεσ/νίκη, διότι εκεί μένω» («
Ό άγιος Αρσένιος ό Καππαδόκης«, σελ. 31). Ή δούλη του Θεού Ελευθερία, θαμμένη σε Τούρκικο νεκροταφείο, δεν είχε καθόλου ανάπαυση στην ψυχή της! (αυτόθι σελ. 129). Φαίνεται πώς και η Παναγία είχε κάποια σχετική επιθυμία: «
Γεθσημανή τω χωρίω κηδεύσατέ μου το σώμα». Αυτά, λοιπόν, δείχνουν πώς οί ψυχές αναπαύονται όταν ενταφιάζονται έκεί πού επιθυμούν.
Συνέχεια →
ΟΜΟΘΥΜΑΔΟΝ 