Μέχρι τά μέσα τοῦ 4ου αἰώνα ἡ Ἐκκλησία ἑόρταζε μαζί τή Γέννηση καί τήν Βάπτιση τοῦ Χριστοῦ στίς 6 Ἰανουαρίου, μέ τό ὄνομα Ἐπιφάνεια. Στό τέλος τοῦ 4ου αἰώνα (386 μ.Χ.) πρῶτος ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μιλᾶ γιά τά Χριστούγεννα, χαρακτηρίζοντάς τα ὡς «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν» καί ἀναφέρει ὅτι ἀπό τό 376 μ.Χ. ἔγινε γνωστή αὐτή ἡ ἑορτή ξεχωριστά στίς Ἐκκλησίες τῆς Ἀνατολῆς.
Ἔτσι διαμορφώθηκε τό «Δωδεκαήμερο», δηλαδή τό χρονικό διάστημα ἀπό τίς 25 Δεκεμβρίου ἕως τήν 6η Ἰανουαρίου, κατά τό ὁποῖο ἑορτάζουμε τά Χριστούγεννα (25 Δεκ.), τήν Περιτομή (1 Ἰαν.) καί τήν Βάπτιση (6 Ἰαν.)
Παραμονή Χριστουγέννων ἤ Μεγάλες Ὧρες Χριστουγέννων
Σύμφωνα μέ τό τυπικό τῶν ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας μας, ἄν ἡ παραμονή τῶν Χριστουγέννων τύχει Σάββατο ἤ Κυριακή, ἡ Ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν ψάλλεται τήν Παρασκευή.
Οἱ «Ὧρες» εἶναι ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας, πού ψάλλονται σέ συγκεκριμένες ὧρες τῆς ἡμέρας (γι’ αὐτό λέγονται καί Ὧρες), σύμφωνα μέ τόν βυζαντινό τρόπο μετρήσεως τοῦ χρόνου, πού ἀντιστοιχεῖ ὡς ἑξῆς: Πρώτη(Α) Ὥρα: περίπου 6-7 τό πρωί, Τρίτη(Γ): 9 τό πρωί, Ἕκτη(ΣΤ): 12 τό μεσημέρι, Ἐνάτη(Θ): 3 τό ἀπόγευμα. Κάθε ὥρα ἔχει τό θέμα της: Α΄: τό φῶς τῆς ἡμέρας καί τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, Γ΄: κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος(Πεντηκοστή), ΣΤ΄: ὥρα Σταύρωσης τοῦ Κυρίου, Θ΄: ὥρα θανάτου τοῦ Κυρίου. Περιλαμβάνουν καθημερινά: τρεῖς ψαλμούς, ἕνα τροπάριο μέ θεοτοκίο, προκείμενο ὥρας, τρισάγιο, τροπάρια καί μιά εὐχή σχετική μέ τό θέμα. Ψάλλονται βασικά στά μοναστήρια. Στίς μεγάλες γιορτές (Μ. Παρασκευή, Χριστούγεννα, Θεοφάνεια) ἀλλάζουν ἐντελῶς μορφή καί ἐπιμηκύνονται. 
Συνέχεια
ΟΜΟΘΥΜΑΔΟΝ 